Bánh ít lá gai là một món ăn luôn có mặt trong các buổi tiệc, cỗ, cúng giỗ, đám cưới tại miền Trung. Góp phần tô đậm nét đẹp văn hóa ẩm thực của các tỉnh miền Trung nước ta, món ăn này vừa ngon, dễ làm, nguyên liệu dễ tìm mà không kém phần đặc trưng. Nếu có dịp đến thăm miền Trung, bạn nhất định phải thử hương vị của những chiếc bánh tinh tế này để biết mùi vị chuẩn nơi nó sinh ra sẽ đặc biệt thế nào.
Bánh ít lá gai và lịch sử hình thành của nó
Loại bánh này được làm từ những nguyên liệu cây nhà lá vườn, dễ tìm kiếm thậm chí có giá rẻ mà bất kỳ ai cũng mua được. Vậy mà thứ bánh dân dã ấy từ lâu đã không thể thiếu trong các dịp lễ tết, cưới hỏi, đám giỗ,… tạo nên một đặc trưng riêng về văn hóa ẩm thực của miền Trung.
Bánh được đơm lên bàn thờ, sau khi hạ cỗ, người ta sẽ dùng bánh làm tráng miệng để mời khách gần xa như một thức quà quê đầy nghĩa tình. Bánh có vỏ dẻo nhưng không quá ngọt, điểm nhấn là phần nhân bên trong mang vị mặn mà beo béo của đậu xanh đối với bánh mặn, còn bánh ngọt thì chứa vị ngọt thanh của nhân dừa. Bánh dẻo mà không dính răng, vừa cắn đã tan trong miệng, có cảm giác mát mẻ, thanh thanh, là một món ăn cực kỳ vui miệng mà ngon lành.
Hiện nay người ta sáng tạo ra nhiều loại bánh ít lá gai mới dựa trên nguyên bản, thế nhưng không sao sánh bằng món quà quê mộc mạc mà gây nhớ nhung ấy. Hiện nay bánh ít không những có trong dịp lễ tết nữa mà còn bán vào ngày thường để phục vụ cho nhu cầu thưởng thức của nhiều người.
Công đoạn đơn giản làm bánh ít đậu xanh tại nhà ngon
Với nguyên liệu chính là lá gai, một loại lá dễ trồng, mọc nhiều ở các tỉnh miền Trung cho nên nói đến bánh ít, không thể kể đến các vùng như: bánh ít Huế, bánh ít Quảng Nam, Bánh ít Bình Định, Bánh ít Quảng Ngãi, Bánh ít Phú Yên. Khó để nói nó là đặc sản của riêng địa phương nào mà là nét đẹp chung của toàn miền Trung.
Là một người con miền Trung nắng gió, bạn có quyền tự hào về một món ngon được thai nghén từ thuở xa xưa. Nếu đã lỡ va lòng thương nhớ vào chiếc bánh ít lá gai thì bạn phải đọc hết bài viết sau để bỏ túi cách làm bánh ít ngay tại nhà nhé!
Nguyên liệu làm bánh ít nhân đậu xanh chuẩn vị
Để làm ra một mẻ bánh ít lá gai gồm 12 cái, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau đây: lá gai 250 gram, bột nếp 400 gram, đậu xanh cà vỏ 200 gram, dừa sợi 100 gram, gừng 20 gram, đường 360 gram, 1 ít dầu ăn quét lên vỏ bánh, 1 ít muối làm nhân, lá chuối nhiều nhất để gói bánh.
Nguyên liệu không thể thiếu đó chính là đậu xanh, chọn đậu xanh cà, không có vỏ, hạt to chắc mẩy, căng bóng.
Dụng cụ thực hiện không thể thiếu: ray, xửng hấp hoặc nồi hấp, máy xay sinh tố, chảo,…
- Lá gai rửa sạch sau đó tuốt sạch gân lá, cho vào nước sôi luộc tầm 15 phút, nhớ cho gừng cắt lát vào luộc chung để lưu hương.
- Cho lá gai luộc và gừng luộc ra máy xay, thêm 200 ml nước vào, xay cho hỗn hợp nhuyễn ra sau đó lọc qua ray để lấy phần xác lá gai.
- Cho xác lá gai vào tô đựng 400 gram bột nếp, 250 gram đường và 1 ít muối, sau đó trộn đều hỗn hợp để chúng kết dính hoàn hảo với nhau, trộn đều tay và không ngừng nghỉ nhé!
- Bí quyết giúp bột dẻo, để khi nấu lên phần vỏ bánh ngon hơn thì bạn nên bỏ hỗn hợp bột vào cối và giã đều tay, nhớ cho thêm ít dầu ăn để không bị dính cối.
Những công đoạn để làm ra chiếc bánh ít lá gai nhân đậu xanh
Công đoạn làm nhân bánh sao cho ngon:
- Vo sạch đậu xanh rồi đặt lên bếp, cho nước xấp mặt đậu rồi đun cho tới khi sôi, hạ lửa nhỏ đợi cho đậu chín mềm.
- Đậu xanh sau khi đã mềm hãy vớt ra ngoài cho ráo nước, kế tiếp đặt lên bếp nghiền nhuyễn với lửa nhỏ, cho 110 gram đường vào, 1 muỗi cà phê muối để có vị mặn dễ ăn, cuối cùng trộn đều tay, sên cho đến khi chúng thấm đều vào nhau.
Công đoạn gói và hấp bánh ít lá gai – bước quan trọng nhất của món ăn:
- Hãy rửa sạch lá chuối và đợi khô trước khi tiến hành gói bánh.
- Lấy một phần bột bánh ít rồi vo tròn, dẹt đều theo khuôn bánh, sau đó lấy một phần nhân đậu xanh vo tròn với kích thước nhỏ hơn bột, đặt trong vỏ bánh và lăn đều sao cho vỏ bánh bao bọc được toàn bộ nhân bánh, cuối cùng gói chiếc bánh lá chuối dạng phễu lại, gói phải kín và đã hoàn thành bước này.
- Hấp bánh bằng xửng hấp, cho nước vào nồi rồi mở lửa nhỏ, đợi nước sôi thì đặt bánh vào xưởng hấp, đậy nắp trong vòng 30 phút rồi đợi thành quả.
Sau 30 phút thì bánh đã chín, hãy lấy xuống bếp và đợi nguội thưởng thức, bạn cũng có thể ăn nóng tùy theo khẩu vị của mình.
Từng bước làm bánh ít lá gai nhân dừa ngon tại nhà
Nếu khẩu vị của bạn không phải nhân đậu xanh thì hãy đến với hướng dẫn làm bánh ít lá gai nhân dừa nhé:
Nguyên liệu để làm chiếc bánh ít lá gai nhân dừa cực ngon
Để làm một mẻ bánh ít lá gai nhân dừa ngon thì bạn cần phải chuẩn bị những nguyên liệu sau đây: Lá gai 300 gram, Bột nếp 250 gram, Bột năng 5 gram, Dừa nạo 300 gram, Đậu phộng rang 150 gram (giã nhỏ), Gừng 80 gram (băm nhuyễn), Đường 210 gram, 1 ít Dầu ăn, lượng lá chuối đủ để gói 12 cái bánh.
Dụng cụ thực hiện quen thuộc: Xửng hấp, nồi, chảo, ray lọc, máy xay,…
Hầu như công đoạn luộc lá gai cũng tương tự như bên trên, bạn luộc 350 gram lá gai với gừng cắt lát, nên nhớ lá gai cần lọc đi phần xương lá, cuối cùng bỏ vào máy xay nhuyễn là xong bước đầu.
Tiếp đến bạn tiến hành lọc để lấy xác lá thông qua ray. Hoàn thành bước này rồi, bạn trộn xác lá với bột nếp, đường, trộn đều cho đến khi bột không dính tay thì tính là hoàn thành.
Nếu muốn vỏ bánh dai dẻo thì hãy bỏ vào cối, thêm chút dầu ăn và đăm nhuyễn đều tay, đăm càng nhuyễn thì kết quả cho ra càng đạt chuẩn.
Công đoạn để làm ra một chiếc bánh ít lá gai nhân dừa ngon
Sên nhân dừa và đậu phộng để làm nhân bánh:
- Nấu nước 150ml và 200 gram đường cùng nhau cho sôi, khi thấy hỗn hợp nước đường đổi màu cánh gián thì nhanh tay cho 80 gram gừng băm nhuyễn vào, khuấy đều tay, cuối cùng cho 300 gram dừa nạo vào tiếp tục khuấy đều, tuyệt đối không để cháy vì mất vị ngon.
- Tiếp đó bạn nhanh tay cho thêm 150 gram đậu phộng rang đã giã nhỏ, 5 gram bột năng vào chảo dừa nạo đang sên, tiếp tục đảo đều hỗn hợp ấy thêm 2 – 3 phút nữa là hoàn thành công đoạn này.
Công đoạn gói và hấp bánh nhân dừa
- Bột được nghỉ 30 phút đã dễ nặn hơn, lấy bột ra, bóc một viên bột nhỏ và nặn đều thành hình dẹt, sau đó cho nhân dừa đã sên vào trong, gói lại thật tỉ mỉ sao cho bánh vừa tròn mà nhân không bị vỡ ra ngoài.
- Về lá chuối thì xếp thành hình chiếc phễu để bánh dễ nằm, gói được kín hơn, xoa ít dầu ăn lên bánh và gói trong lá chuối.
- Cuối cùng là đem đi hấp trong nồi hấp lửa nhỏ, đợi cho 25 – 30 phút qua đi thì cho ra thành phẩm.
Bánh ít lá gai nhân dừa là một loại nhân bánh truyền thống, ăn vào có vị ngọt thanh và dai ngon của dừa, sực sực của đậu phộng, thích hợp làm món ăn tráng miệng hoặc đi biếu tặng.
Trên thị trường bán bánh ít lá gai giá bao nhiêu?
Một chiếc bánh ít mộc mạc, bên ngoài đơn giản gói bằng chiếc lá chuối, bên trong màu đen, nhân ngọt bùi hoặc mặn mà tùy loại đậu xanh hay gừng. Tuy đơn giản nhưng lại khiến nhiều người không ngừng yêu thích vì đây là mùi vị của quê hương của bản sắc ẩm thực. Hiện nay bánh ít được bán ngoài chợ bởi các bà, các mẹ có sự lành nghề trong ẩm thực, với giá vô cùng rẻ là 5 nghìn một chiếc hoặc 20 nghìn 5 chiếc.
Mách bạn bảo quản chiếc bánh ít lá gai sao cho đúng
Các dịp lễ tết thì gia đình thường gói khá nhiều bánh ít, vậy một chiếc bảo quản được bao nhiêu ngày? Câu trả lời đó là 3 ngày để một chiếc bánh không bị ôi thiu.
Thế nhưng bạn cũng cần lưu ý những điều sau đây: Bánh ít lá gai tuy có thể để tối đa 3 ngày nhưng chỉ dùng trong 2 ngày là hợp lý, qua đến ngày thứ 3 thì bột cứng và nghe mùi chua tùy theo từng vùng khí hậu khác nhau.
Một số mẹo giúp bạn bảo quản được bánh lâu hơn:
- Cách 1: Bạn nên lấy bánh ra khỏi vỏ, cho vào đĩa và bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh, tuy không được ngon nhưng sẽ giữ bánh được lâu hơn để dùng dần, đây là một giải pháp cứu cánh không tồi.
- Cách 2: Khi làm bánh hoặc mua thì nên cân nhắc sức ăn, mua hợp lý để không để dư thừa, gây tình trạng hư hại tốn kém bạn nhé!
Hiện nay trên thị trường có loại bánh ít bọc nhựa, có thể bảo quản từ 4 – 5 ngày mà không có hiện tượng nấm mốc ôi thiu, thế nhưng mùi vị sẽ không được ngon bằng bánh gói bằng lá chuối.
Các cơ sở bán bánh ít lá gai ngon nhất trên thị trường
Nếu kể đến bánh ít thì không đâu qua được miền Trung. Hiện nay các tỉnh miền Trung như Quảng Nam, Bình Định, Nghệ An,… có các cơ sở sản xuất bánh ít để phân phối sỉ lẻ trên toàn quốc. Muốn mua bánh thì nhất định phải chọn những cơ sở tại đây để bảo đảm chất lượng, hương vị của món ăn.
Kết luận
Thông qua bài viết trên, có lẽ bạn đã biết được nhiều thông tin hơn về món bánh ít lá gai của miền Trung. Mong rằng nó có thể giúp bạn nấu một mẻ bánh ít thật ngon miệng nhé!
